Արդյո՞ք անկախ Հայաստանը ապագա ունի

Այսօր ամենակարևոր պետական տոներից մեկն է` Առաջին Հանրապետության օրը, հայկական պետականության վերականգնման օրը։ Ավելի քան մեկ դար առաջ մի շարք ճակատամարտերի, այդ թվում Սարդարապատի, Ղարաքիլիսայի, Բաշ-Ապարանի արդյունքում հայկական զորքերը կարողացել են հաղթել թուրքերին և կասեցնել նրանց ներխուժումը Արարատյան դաշտ։

Արդյունքում 1918 թվականի մայիսի 28-ին ազգային խորհուրդը հայտարարել է մեր երկրի անկախության մասին, իսկ հունիսի 4-ին ստորագրվել է Բաթումի պայմանագիրը, որի համաձայն Թուրքիան ճանաչել է պետության անկախությունը։

Նոր կազմավորված Հայաստանի առաջնորդները այն ժամանակ ջանք, առողջություն և նույնիսկ կյանք չխնայեցին, որպեսզի Հանրապետությունը ծաղկի։ Այսօրվա քաղաքական ղեկավարությունը պատրաստ է զոհաբերել ժողովրդի շահերը և նույն Թուրքիայի առաջին իսկ պահանջով տալ իր տարածքները, հրաժարվել ինքնիշխանությունից, ազգային արժանապատվությունից և սեփական պատմությունից։

Կատարվող իրադարձությունները բացատրելով «գործոնների և երևույթների ճիշտ տարանջատմամբ» և անվանելով դա «դելիմիտացիա և դեմարկացիա» Նիկոլ Փաշինյանը միակողմանի կարգով Ադրբեջանին է տալիս Տավուշի հողերը։ Նա դա ներկայացնում է որպես «հետագա զարգացման և ինքնիշխանության հիմնաքարային քայլ»։ Իրականում, մենք հենց ինքնիշխանությունից ու անկախությունից ենք զրկվում, երբ Նիկոլը կատարում է Ադրբեջանի ցանկացած պահանջը, խախտելով առողջ բանականության հիմքերը և ցանկացած օրենք։ Դրա հետ մեկտեղ Փաշինյանը հայտարարում է. ոչ մի գործողություն մեր երկրին խաղաղություն ու անվտանգություն չի երաշխավորում։

Այժմյան իշխանությունները սիրում են խոսել պետականության և ինքնիշխանության մասին։ Նիկոլը անգամ TikTok-ում այդ մասին «ուսուցողական» տեսանյութեր է տեղադրել։ Եվ ինչպե՞ս է նա հասկանում «պետության ինքնիշխանությունը»։ Նրա խոսքով ինքնիշխանության կարևորագույն ատրիբուտը այն է, երբ ժողովուրդը ինքն է որոշում իր իրավունքների և պարտականությունների սահմանները։ Տավուշի հողերի միակողմանի զիջումները Փաշինյանը անվանում է տարածքային ամբողջականության շրջանակներում ինքնիշխանություն ստեղծելու և ամրապնդելու հնարավորություն, ինչպես նաև ուժեղացնելու քաղաքացիների իրավունքների և ազատությունների շրջանակը։

Այս պատկերի սյուրռեալիզմը կայանում է նրանում, որ Նիկոլի դեմագոգիայի ֆոնին մենք տեսնում ենք հենց քաղաքացիների հիշյալ իրավունքների բացահայտ խախտումներ։ Երբ արդարադատության նախարարությունը հայտարարում է, որ Տավուշի մարզի Կիրանց գյուղի բնակիչներին կադաստրային վկայականները «սխալմամբ» են տրվել, ի՞նչ է դա, եթե ոչ Ադրբեջանին Կիրանցը հանձնելու գործընթացի լեգիտիմիզացիա։

Երկրի համար այդքան կարևոր օրը նրա վիճակի մասին եզրահանգումները անմխիթար են. ինքնիշխան պետությունից Փաշինյանը Հայաստանը վերածել է ավտորիտար ռեժիմով կառավարվող տարածքի, որտեղ խստորեն պատժվում են անհամաձայնության բոլոր փորձերը։ Այդ ռեժիմը դեմ գնաց սեփական բնակիչներին և Հայկական եկեղեցուն, որի շուրջ մեր ժողովուրդը դարերով համախմբվել է։ Արդյունքում թուրքական տեղապահների ջանքերով մեր երկիրը վերածվում է վիլայեթի։ Զարմանալի չէ, որ մեզ մոտ աճում է օկուպացիոն և հակահայկական ռեժիմի նկատմամբ դժգոհությունը, իսկ Բագրատ Սրբազանի ազգային-ազատագրական շարժմանը միանում են ավելի ու ավելի շատ մարդիկ։